Misschien niet heel conventioneel in tijden van antirookcampagnes, fitnessgoeroes en een gezondheidscultuur met een grote G, maar in Sint-Niklaas staat er een museum dat volledig gewijd is aan pijp, sigaar en tabak. Hoe je het ook draait of keert, het roken van deze producten maakt deel uit van ons cultureel erfgoed.

Vandaag is roken misschien uit den boze, maar vroeger was het een ware kunst. De attributen leken soms meer op hedendaagse kunst dan op ordinair rookgerei, en roken vervulde een sociale functie die niet te onderschatten is.

Daarom, en om nog tal van andere redenen, werd het Pijp- en Tabaksmuseum in Sint-Niklaas opgericht. Dit museum is niet alleen curieus interessant, maar ook een eerbetoon aan de levenskunst van weleer.

Het Tabaksmuseum: daar steek je iets van op!

Het pijproken gaat terug tot 1492, toen Columbus niet alleen Amerika ontdekte, maar ook het roken van pijpen in Europa introduceerde. De eerste kleipijp in de collectie dateert uit die tijd. Als je de chronologie volgt, zie je dat de versieringen en ornamenten door de jaren heen alleen maar indrukwekkender worden. De collectie bevat fenomenale kunstwerken van Chinees porselein, meerschuim en Bruyère, afkomstig van over de hele wereld.

Achter die vluchtig opgestoken sigaret van vandaag schuilt een hele industrie, van plantenpluk tot distributie. In het verleden was dat niet anders. De tabaksteelt in België krijgt een prominente plek in de tentoonstelling, net als de meer dan 3.000 sigarenrollers die in de regio werkzaam waren tijdens de hoogtijdagen van de industrie.

Je kunt je niet voorstellen hoeveel verschillende soorten pijpjes er bestaan, welke manieren er zijn om een goede sigaar te rollen, en welke kunstvormen op de pijpen van weleer terugkomen. Ook de rookgebruiken van Aziaten, Afrikanen, Latijns-Amerikanen en Noord-Amerikanen verschillen enorm.

Wie wil de grootste hebben?

Het Pijp- en Tabaksmuseum in Sint-Niklaas wil de grootste sigaar ter wereld hebben—en heeft deze ook! Met een lengte van 6,43 meter, een diameter van 47 centimeter en een gewicht van 400 kilogram is dit werkelijk de meest imposante sigaar die je kunt tegenkomen. Stel je voor wat voor een vlammenwerper nodig is om deze kolos aan te steken!

Dit indrukwekkende stuk sigaarmanschap werd gerealiseerd door de Onkerzeelse Botermelkgilde, in samenwerking met 93 families en voormalige sigarenmaaksters. Het resultaat is simpelweg gigantisch en geweldig om te zien. Vergeet na je rondleiding door het museum niet te stoppen in het Reynaertsalon voor een drankje. Hier vind je nog een interessante collectie tabakspotten, waterpijpen en rookcuriosa.

En dan nu, naar De Casino

De pijp aan Maarten gegeven voor wat betreft het Pijp- en Tabaksmuseum (lauw mopje, we weten het)? Wandel dan even de stad door en ga iets drinken in De Casino. Nee, geen neonpaleis vol roulette- en kaartspelletjes, maar een muziektempel met een uitgesproken karakter, uniek in Vlaanderen.

Als je niet meteen zin hebt in een intense optreden of een freestyle performance in het bijzijn van andere jazzliefhebbers, kun je ook gewoon in het café iets drinken.